«Ταξιδεύοντας με τη Γη μας…» την Ημέρα της Γης!

22 Απριλίου: άλλη μια σημαντική παγκόσμια μέρα! Αυτή τη φορά μιλάμε για την «Παγκόσμια Ημέρα της Γης». Η ημέρα αυτή, όπως πολύ εύκολα μπορεί κανείς να εντοπίσει, καθιερώνεται από το 1970, οπότε και εκατομμύρια Αμερικανοί βγήκαν στους δρόμους ζητώντας μέτρα και σεβασμό για το περιβάλλον. Η συγκεκριμένη γιορτή συντονίζεται παγκοσμίως από το Δίκτυο Ημέρας της Γης, Earth Day Network, σε περισσότερες από 190 χώρες.  Σήμερα, όπως αναφέρει το δίκτυο, πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε πολλές πόλεις του κόσμου, από την ανατολή στη δύση και από τον βορά στο νότο, αναλαμβάνουν δράση στις κοινότητές τους για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος,  the Face of Climate Change Wall (και στο Instagram)…

Face_of_Climate

Εμείς, θα γιορτάσουμε τη μέρα αυτή με δύο τρόπους! Θα αφήσουμε τη φαντασία μας ελεύθερη, και έχοντας μόνο ένα παράθυρο στον κόσμο, αυτό της οθόνης του υπολογιστή μας, θα κάνουμε ένα ταξίδι, ψηφίζοντας παράλληλα στο διαγωνισμό «Doodle 4 Google: «Η Ελλάδα μου»«, το ένα από τα 60 «doodles» που ξεχώρισαν, το «Ηλιοβασίλεμα αλλά Ελληνικά» (του μαθητή από την Άρτα)…BASILAS_3-6Το λεκτικό ταξίδι μας (ένα είδος storytelling), ζηλεύοντας πάντα την απίστευτη ιστορία του «Αστρολάβου»,  ξεκινάει ακριβώς λίγο «πάνω» από τον τόπο μας, ας πούμε από το σχολείο μας, στις συγκεκριμένες γεωγραφικές συντεταγμένες (λ, φ) που βρισκόμαστε, και έχουμε εστιάσει στο τελευταίο όριο των 20 μέτρων που μας επιτρέπει το Google Earth. Παρατηρούμε για λίγο την περιοχή, προς όλες τις κατευθύνσεις, και συνεχίζουμε την περιήγησή μας προς την Ακρόπολη. Παρακολουθούμε ένα προκαθορισμένο «3D tour«, μπορούμε φυσικά να σταματήσουμε όποτε και όπου θέλουμε για να πλοηγηθούμε ελεύθερα, και μετά συνεχίζουμε εξερευνώντας τα μεγαλύτερα βουνά, τα ποτάμια και τις λίμνες τις Ελλάδας. Αλλάζουμε συνεχώς «οπτικές», από τον γεωμορφολογικό και τον πολιτικό χάρτη, στον χάρτη βλάστησης –  θερμοκρασιών – υδατοπτώσεων. Ένα όμως μικρό διάλειμμα παιχνιδιού χρειάζεται! Τι είναι καμουφλαρισμένο στις τοποθεσίες από τις οποίες συνεχώς περνάμε;  Συνεχίζουμε, χαράζοντας μιαν απόλυτη «οριζόντια» διαδρομή, από τα δυτικά προς τα ανατολικά, από τον Αμβρακικό στον Παγασητικό, επιλέγοντας τα «δικά» μας σημεία για να μελετήσουμε πώς μεταβάλλεται το υψόμετρο στο κέντρο της Ελλάδας…

Συνεχίζουμε πια στη θάλασσα, προς τα βόρεια, παρατηρώντας τη ζωή των ανθρώπων στα νησιά, περνάμε από το Βόσπορο και ψάχνουμε στη Μαύρη Θάλασσα τις εκβολές του Δούναβη… Εδώ θα επιχειρήσουμε να περάσουμε «ανάποδα» με το ποταμόπλοιό μας, από όλες τις πρωτεύουσες που διασχίζει ο Δούναβης και μέσα από ένα τεχνητό κανάλι να βρεθούμε στο Ρήνο, φτάνοντας στο μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης, το Ρότερνταμ. Στη συνέχεια, θα διασχίσουμε τα παγωμένα νερά της Βόρειας Θάλασσας, περνώντας τα όρια της Ευρώπης,  με προορισμό ακριβώς το σημείο [0 – 90º], ακριβώς δηλαδή πάνω στον Βόρειο Πόλο… Θα μπορούσαμε, φυσικά, να συνεχίσουμε προς το νότο, ακολουθώντας ακριβώς τον μεσημβρινό των 180º, αλλά όχι!

Αν αρχίσουμε σιγά σιγά να ανεβαίνουμε, πραγματοποιούμε κάποιες μετρήσεις συστατικών της ατμόσφαιρας, και στη συνέχεια, προσπαθώντας να κάνουμε το πρώτο μας βήμα στη Σελήνη για να νιώσουμε πιο ανάλαφροι, συνειδητοποιούμε ότι το ταξίδι μας είναι διπλό! Δεν είμαστε μόνο εμείς που ταξιδεύουμε, αλλά και η ίδια η Γη μας! Καταρχήν, μπορούμε με πολλή προσοχή να παρατηρήσουμε την κίνησή της γύρω από τον νοητό άξονά της, τη μέρα-νύχτα, πώς δηλαδή πέφτει το φώς του ήλιου πάνω στην επιφάνειά της, να μελετήσουμε τις φάσεις της Σελήνης και λίγο πιο αργά πλέον να απομακρυνόμαστε και να παρατηρούμε την περιφορά της (δική της και δική μας!) γύρω από τον Ήλιο! Και με την «κάμερά» μας προς τη Γη, επιταχύνουμε το χρόνο και παρατηρούμε πώς αλλάζουν οι εποχές, στο βόρειο ημισφαίριο… Άλλη μια στάση για το… παιχνίδι των εποχών! Όμως, αρχίζει πλέον να απλώνεται, προς κάθε κατεύθυνση, το ηλιακό μας σύστημα με όλους τους πλανήτες του… Και το ταξίδι μας μπορεί να συνεχιστεί ακόμη πιο μακριά…

Και όμως όλα τα παραπάνω, το καταλάβατε ήδη, είναι πλέον εφικτά, στις ιστοσελίδες του Ψηφιακού Σχολείου, και είχαμε την ευκαιρία, ένα ελάχιστο δείγμα, να τα παρακολουθήσουμε στην αποψινή ημερίδα, με θέμα «Τεχνολογικός Γραμματισμός και Εκπαίδευση», μέσα από τις διαφάνειες που παραθέτουμε «Ταξιδεύοντας με τη Γη μας»… διδακτικές προτάσεις αξιοποίησης του Ψηφιακού Σχολείου στα μαθήματα των Φυσικών Επιστημών…

Καλή πλοήγηση!

ΕΣ, ΓΚ, 22 Απριλίου 2013

ΥΓ: Εκ των υστέρων ανακαλύψαμε και άλλες σχετικές πηγές. Η ημέρα αυτή αξιοποιείται, σε όλο τον κόσμο, πολλαπλώς στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ένα μικρό δείγμα με πολλές ιδέες στο άρθρο της Edutopia:  Earth Day 2013: Lesson Plans, Reading Lists and Classroom Ideas.

21 Μαρτίου 2013: η εαρινή ισημερία της… παγκόσμιας ποίησης

Με την ποίηση / κομματιάζεις τα χέρια σου / δανείζεις την καρδιά σου στο τίποτα / κι έχεις τη βεβαιότητα / πως αλλάζεις τη θέση των / άστρων…
(Τάσος Ρούσσος)
 
Αυτή η «θέση των άστρων» σήμερα, έχει μια σημαντική ιδιαιτερότητα… Γιορτάζουμε, εδώ στις «Ψηφιακές Εργασίες», τέσσερις, τουλάχιστον, παγκόσμιες μέρες (αν υπολογίσει κανείς και την παγκόσμια μέρα κατά του ρατσισμού, την παγκόσμια μέρα δασοπονίας,  και την παγκόσμια μέρα ύπνου), με τέσσερις διαφορετικές, στατικές και δυναμικές, ψηφιακές αναπαραστάσεις…

Αυτή η μέρα, η 21 Μαρτίου, είναι η πιο αγαπημένη από τις 365 μέρες του χρόνου… Αρκεί να δείτε αυτό το αρμονικό διάγραμμα με το πόσο διαρκεί κάθε μέρα του χρόνου, η… μέρα και η νύχτα! Μόνο δυο μέρες το χρόνο, η μέρα και η νύχτα έχουν ακριβώς την ίδια διάρκεια, 12 ώρες… Τι αλλάζει όμως, στο βόρειο ημισφαίριο, στις 20 ή 21 Μαρτίου ανάλογα… Η μέχρι τώρα μεγαλύτερη νύχτα από τη μέρα, συνεχίζει να μικραίνει, αλλά πλέον γίνεται και μικρότερη από τη μέρα! Το φως απλώνεται περισσότερο χρόνο γύρω μας… Έχουμε πλέον τον ερχομό της άνοιξης…

Mera_Nyxta1

Και αν θέλετε να παρακολουθήσετε, ένα από τα εκατοντάδες βίντεο που περιγράφουν το φαινόμενο (το πιο πρόσφατο που δημοσιεύθηκε), μπορείτε να ξαναθυμηθείτε γιατί σήμερα έχουμε εαρινή ισημερία στο βόρειο ημισφαίριο και φθινοπωρινή στο νότιο…

Παρακολουθήστε, όμως και πώς αλλάζει η σκιά πάνω στον παγκόσμιο χάρτη, ή πώς απλώνεται το φως, μεταβάλλοντας ώρες και μέρες ή απλώς γυρίζοντας γρήγορα το δείκτη του ρολογιού…

Mera_Nyxta2

Πηγή: Ψηφιακό Σχολείο, Παίζοντας με το γεωγραφικό μήκος… (Α’ Γυμνασίου)

Αυτό όμως το φως, ήταν και η αφορμή για να επιλέξουν «την 21η Μαρτίου, την ημέρα της εαρινής ισημερίας, που συνδυάζει το φως από τη μια και το σκοτάδι από την άλλη, όπως η ποίηση, που συνδυάζει το φωτεινό της πρόσωπο της αισιοδοξίας με το σκοτεινό πρόσωπο του πένθους» για Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης (όπως πολύ γλαφυρά εξιστορείται στο «Πώς άρχισαν όλα» για την επίσημη γιορτή του ποιητικού λόγου που ξεκίνησε από την Ελλάδα)!

Απολαύστε, λοιπόν, την ελάχιστη συμβολή μας σ’ αυτή την υπέροχη παγκόσμια μέρα…

ΓΚ, 21 Μαρτίου 2013

ΥΓ1: Ευχαριστούμε θερμότατα το συνάδελφο φιλόλογο και φίλο Γιάννη Νταουλτζή, που μας διαμοίρασε τις υπέροχες διαφάνειές του και μας ταξίδεψε με την ποιητική αυτή ανθολογία του, στο «ξεκίνημα» αυτού του όμορφου ταξιδιού της άνοιξης…

ΥΓ2: Την αρχική πηγή της πληροφορίας, για να την εντοπίσεις, πρέπει να ψάξεις καλά… Τις περισσότερες φορές, στα blogs βρίσκει κανείς τα ίδια ακριβώς κείμενα (με copy/paste), χωρίς κάποια αναφορά στην αρχική πηγή. Θα πρέπει όμως η αρχική πηγή, για το υλικό σχετικά με την Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης, να είναι το «Βήμα» (με τα δύο πολύ ενδιαφέροντα σχετικά δημοσιεύματά του, το περσινό και το φετινό, στο οποίο και υπάρχουν πολλές-πολλές πληροφορίες για σχετικές εκδηλώσεις) …

ΥΓ3: Μετά από αυτό το δημοσίευμα, τριγυρίζει πλέον σοβαρά στη σκέψη μου μια προσπάθεια να προετοιμάζονται και οργανώνονται εκείνη την ημέρα σχετικά σχολικά δρώμενα… Τυχαία έπεσα πάνω στα «Χελιδονίσματα» και την «Περπερούνα»! χαρείτε τα…

Πολυ-Χάρτες Ψηφιακού Σχολείου (από την Ομάδα Γεωγραφίας – Περιβάλλοντος)

Οι χάρτες φαίνεται ότι είναι πλέον αναπόστατο τμήμα της κοινωνικής μας ζωής, αλλά και της διδακτικής πράξης. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι μια από τις παγκόσμιες δυνάμεις στην τεχνολογία, η Google, έχει αναπτύξει απίστευτα προϊόντα και υπηρεσίες (για πριν από λίγα χρόνια), όπως το Google Earth, τα Google Maps, τις Street View  Collections, τις Galleries, τα Showcases κλπ, για να απαριθμήσω τα σημαντικότερα… Ενδεικτικά αναφέρουμε και έρευνα (Pew Internet and American Life Project) σύμφωνα με την οποία το 75% των κατόχων smartphones χρησιμοποιεί αντίστοιχες εφαρμογές.

Στο πλαίσιο του Ψηφιακού Σχολείου, η Ομάδα Γεωγραφίας – Περιβάλλοντος, δημιούργησε μια πλήρη σειρά από ελληνικούς χάρτες, οι οποίοι, όντας διάσπαρτοι μέσα στα εμπλουτισμένα βιβλία, δεν έχουν εύκολη πρόσβαση (μέχρι να αναρτηθούν και ως γενικό υλικό στο Ψηφιακό Σχολείο). Ακόμη και όταν τους αναρτήσουμε στο Φωτόδεντρο, δεν θα μπορεί κάποιος να τους καλεί με «ένα κλικ» (!) όπως στο παραπάνω pdf… Αξιοποιήστε λοιπόν και διαδώστε το απλό, αλλά χρήσιμο αυτό αρχείο, με τα 38 συγκεντρωμένα links στους πολλαπλούς χάρτες για κάθε είδους διαθεματική εφαρμογή…

ΓΚ, 3/12/2012

Προλόγισμα…

Ως δημιουργοί εκπαιδευτικών λογισμικών και ψηφιακού υλικού στη Γεωγραφία (ΓΑΙΑ, Γεωλογία-Γεωγραφία Γυμνασίου, Δυναμική Γεωπλοΐα, κ.λπ.) επιχειρούμε τη δημιουργία του ιστολογίου αυτού, με στόχο την οργάνωση του τεράστιου αυτού υλικού (ξεπερνάει τα 10 GBs) και τη διαμοίρασή του…

Το ιστολόγιο θα… οικοδομείται σιγά-σιγά, με απώτερο στόχο τη λειτουργία και ως αποθετηρίου ιδεών και πάσης φύσεως δραστηριοτήτων και περιβαλλόντων με την ενεργό συμμετοχή κάθε ενδιαφερόμενου.

Μια αρχική συγκεντρωμένη μορφή του υλικού, υπάρχει και στην ιστοσελίδα… http://psifiakesergasies.wordpress.com/enavsmata/geodromio/

Καλή πλοήγηση…

Ειρήνη Σπυράτου, Γιάννης Κωτσάνης