1 φορά στα 70 χρόνια: από τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων στο «ζευγάρωμα» Ηλιοστάσιου-Πανσέληνου και Χωρο-Χρονικού Γραμματισμού…

«Ο μηχανισμός ο οποίος ανασύρθηκε από το βάθος της θάλασσας στα Αντικύθηρα, εδώ και περισσότερο από εκατό χρόνια, κίνησε αμέσως το ενδιαφέρον κάθε είδους ερευνητών της αρχαιότητας. Ήταν ένας αστρολάβος; Ήταν ένα πλανητάριο, ένα αστρονομικό ρολόι; Ή κάτι άλλο; Η επιστημονική έρευνα προχωρούσε πολλές φορές στα σκοτεινά, αφήνοντας περιθώριο στη φαντασία, που δεν ήθελε και πολύ να ξεπεράσει τα όρια της λογικής. Ότι πρόκειται για έναν μηχανισμό είναι σίγουρο, και μάλιστα για τον πιο σύνθετο μηχανισμό της αρχαιότητας (2ος-1ος αιώνας π.Χ.), που δεν έχει παρόμοιό του στα 1.300 χρόνια που ακολουθούν» (Πρόγραμμα Έρευνας για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων)…

Πόσο απίστευτα εναρμονισμένοι με τον «χωρικό και χρονικό γραμματισμό« θα έπρεπε να ήταν οι δημιουργοί αυτού του «Μηχανισμού των Αντικυθήρων» [ΕΡΩΤΗΜΑ 1!] που μάλλον, θα ήταν σε θέση να προβλέψουν [όπως άλλωστε οι σύγχρονοι αστρονόμοι με τα εντυπωσιακά μέσα τους], ότι σήμερα, 21 Ιουνίου, θα είχαμε ταυτόχρονα και Θερινό Ηλιοστάσιο και Πανσέληνο (στη 1.34 ξημερώματα, με διαφορά περίπου 30 λεπτών); Επισημάναμε, φυσικά πολλές φορές, ότι στο αστικό μας περιβάλλον, έχουμε πλέον προ πολλού σταματήσει να βιώνουμε, και ίσα-ίσα θυμόμαστε, τις 4 σημαντικές αυτές ημέρες στην αλλαγή των εποχών, που πολύ συχνά συνιστούν και σημαντικές Παγκόσμιες Μέρες

Το γεγονός αυτό, μας δίνει μια καλή αφορμή για να παραθέσουμε καθιερωμένους γραμματισμούς, τον Γλωσσικό Γραμματισμό, τον Μαθηματικο-Λογικό Γραμματισμό, τον Ψηφιακό Γραμματισμό και τον Χωρικό Γραμματισμό. Φυσικά το δίπολο του «χωρο-χρόνου», με τις 3 διαστάσεις του χώρου και τη 1 διάσταση του χρόνου, δεσπόζει και στις θετικές, και στις κοινωνικές επιστήμες, αλλά και σε εναλλακτικές προσεγγίσεις (π.χ. World View – Kearney)! Όμως…

 

280

Ας δούμε, για παράδειγμα, τι θα μπορούσαμε να ρωτήσουμε για την παραπάνω εικόνα…

Ποια περιοχή της Ελλάδας απεικονίζει ο Χάρτης; Ποια βουνά, πεδιάδες, κόλπους, ποτάμια, λίμνες, νησιά, πόλεις…

Είναι βέβαιο ότι θα πάρουμε πολλές και διαφορετικές απαντήσεις, ανάλογα με τον «χωρο-χρονικό» γραμματισμό του κάθε ερωτώμενου. Μήπως τελικά σήμερα, έχουμε «υποτιμήσει» αυτόν τον σπουδαίο γραμματισμό μέσα από όλα τα τεχνολογικά μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας; [ΕΡΩΤΗΜΑ 2!], και ο οποίος τελικά κατέχει μια σπουδαία θέση ανάμεσα στους σημαντικότερους;

Μια ελάχιστη συμβολή, κυρίως στο δεύτερο ερώτημα, έρχονται να δώσουν οι παρακάτω 65 διαφάνειες με τα 280+ links στα 4 βιωματικά εργαστήρια,  που πραγματοποιήθηκαν το πρώτο τρίμηνο του 2016 (μετά από προσκλήσεις των φίλων και συναδέλφων Σχολικών Συμβούλων: Α. Ασβεστά, Α. Ζουγανέλη, Μ. Δίτσιου, και Κ. Στεφανίδη, τους οποίους και ευχαριστώ θερμότατα)

Εξαιρετικά, λοιπόν αφιερωμένο, στο «ζευγάρωμα» Ηλιοστάσιου και Πανσέληνου, το οποίο δεν μεριμνήσαμε να το χαιρόμαστε σε κάποια βουνοκορφή ή ακρογιαλιά, αλλά από το μπαλκόνι του σπιτιού της πόλης μας…

 ΓΚ, 21 Ιουνίου 2016

Save

Save

Save

Save

Save

216 δισδιάστατοι και τρισδιάστατοι χάρτες υψηλής ανάλυσης για κάθε χρήση σε 33+1 links στο Φωτόδεντρο…

Το άρθρο αυτό, εξαιρετικά αφιερωμένο στο παγκόσμιο «EarthDay 2014» (με μία εβδομάδα καθυστέρηση – πέρσι, συνεπέστεροι, “Ταξιδεύοντας με τη Γη μας…” την Ημέρα της Γης! στις 22 Απριλίου), θα θέλαμε να ξεκινήσει με ένα ερώτημα για το τι απεικονίζεται στο παρακάτω «σχήμα»…

WRG_Broxo_Pliris_SmallΈνας χάρτης, λοιπόν, ως έννοια με ιδιαίτερη και αναμφισβήτητη διαχρονική «αξία», μεταξύ άλλων…

  • Μπορεί να είναι από μια απλή τυπωμένη επιφάνεια παθητικής θέασης, μέχρι μια ψηφιακή επιφάνεια υψηλής αλληλεπίδρασης…
  • Μπορεί να έχει από στατικά και αμετάβλητα δεδομένα από ένα δημιουργό, μέχρι δυναμικά μεταβαλλόμενα δεδομένα από κοινότητες χρηστών…
  • Μπορεί να περιέχει από μονοθεματικά στοιχεία (συνήθως γεωγραφικά), μέχρι πολυθεματικά στοιχεία ποικιλόμορφων γνωστικών περιοχών…
  • Μπορεί να απεικονίζει από κάποιο δισδιάστατο ή τρισδιάστατο επίγειο χώρο μικρής ή μεγάλης κλίμακας, μέχρι κατασκευασμένους χώρους με πραγματικό ή φανταστικό περιεχόμενο…
  • Μπορεί να κοσμεί από κάποιο συγκεκριμένο υπαρκτό χώρο εργασίας ή μη, μέχρι εικονικούς χώρους κάθε μορφής…

Για παράδειγμα μια συλλογή ασυνήθιστων χαρτών βρίσκεται εδώ, στο MapstoHelpYouUnderstandTheWorld και μια πολύ έξυπνη ιδέα προβολής της αύξησης του πληθυσμού των Ηπείρων, σε ένα παγκόσμιο δυναμικό χάρτη, στο τεχνολογικό Μουσείο SwissScienceCenterTechnorama.

Ας δούμε, όμως, αρχικά, πώς ορίζει ένα παραδοσιακό λεξικό την έννοια του χάρτη: [1] αποτύπωση σε μεγάλο συνήθως φύλλο χαρτιού ολόκληρης της επιφάνειας της Γης ή ενός τμήματός της σε σμίκρυνση, όπως φαίνεται όταν την κοιτάζουμε από ψηλά [2] παρουσίαση επάνω σε γεωγραφικό χάρτη ορισμένων φαινομένων ή στοιχείων.

Με βάση τις παραπάνω σκέψεις, θα μπορούσε να είναι αντικείμενο ερευνητικής εργασίας ένας…

«εκτενής» εννοιολογικός χάρτης για όλα τα είδη χαρτών (conceptmapformaps!), με σχετικές διασυνδέσεις σε παραδείγματα (αν ψάξουμε καλά στο διαδίκτυο ίσως ανακαλύψουμε σχετικές προσπάθειες)…

Για το μεγάλο έργο του εμπλουτισμού των βιβλίων στο Ψηφιακό Σχολείο, η Ομάδα Γεωλογίας – Γεωγραφίας δημιούργησε στο Φωτόδεντρο, το Πανελλήνιο Αποθετήριο Μαθησιακών Αντικειμένων (ΜΑ) για την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, τις παρακάτω 3 συλλογές:

Θεωρώντας ότι είναι σημαντικό να διαμοιραστεί και το πρωτογενές υλικό των χαρτών, το οποίο χρησιμοποιήθηκε στον εμπλουτισμό των διαδραστικών βιβλίων, η ομάδα επεξεργάστηκε την πλούσια συλλογή χαρτών που δημιουργήθηκαν για τις 75 εφαρμογές με «Πολυχάρτες» του Ψηφιακού Σχολείου. Προέκυψαν, λοιπόν, 216 χάρτες υψηλής ανάλυσης (από 5 έως 25 megapixels), επιμερισμένοι σε αντίστοιχα 33 μαθησιακά αντικείμενα, για κάθε χρήση, οι οποίοι κατηγοριοποιήθηκαν με βάση τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

  • χάρτες Φυσικής Γεωγραφίας και Ανθρωπο-Γεωγραφίας,
  • δισδιάστατοι και τρισδιάστατοι χάρτες,
  • χάρτες υποβάθρου και διαφανών επιπέδων (που λόγω της διαφάνειάς τους μπορούν να τοποθετούνται πάνω σε έναν χάρτη υποβάθρου).

Η κατηγοριοποίηση αυτή, με τις αντίστοιχες διασυνδέσεις (στα 33 μαθησιακά αντικείμενα) παρουσιάζεται στο παρακάτω έγγραφο…

Οι 216 χάρτες (όπως περιγράφεται σε κάθε ένα από τα 33 ΜΑ του Φωτόδεντρου), μπορούν να αξιοποιηθούν μονοθεματικά ή διαθεματικά, σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα (και πέρα από τη Γεωγραφία) με ποικίλους τρόπους, όπως:

  • να ενταχθούν ως έχουν σε κάθε είδος ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού (σχέδια μαθημάτων, φύλλα εργασίας, φύλλα αξιολόγησης κλπ),
  • να επιλεγούν/αποκοπούν επιμέρους περιοχές και τμήματά τους ή να σμικρυνθούν σε κάποιο επιθυμητό μέγεθος,
  • να αποτελέσουν υλικό υποβάθρου ή συνδυασμού χαρτών, για περαιτέρω δημιουργίες με κάποιο πρόγραμμα επεξεργασίας πολυμεσικού υλικού (π.χ. ζωγραφικής),
  • να εκτυπωθούν (με ή χωρίς πρόσθετες πληροφορίες) για κάθε είδους εκπαιδευτική δραστηριότητα (χωρίς τη χρήση υπολογιστή),
  • να ενσωματωθούν, ως έχουν ή με κατάλληλη επεξεργασία, σε νέες εφαρμογές που μπορούν να αναπτυχθούν.

Greece_gkri

Στο σχετικό άρθρο «Πώς οι τρισδιάστατοι χάρτες μας μαθαίνουν να βλέπουμε και όχι να κοιτάμε» (3ο Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Συνέδριο Ημαθίας, 4-6/4/2014) δίνεται σχετική τεκμηρίωση για την εργασία αυτή, καθώς και παράδειγμα αξιοποίησης (σε διδασκαλία με διαδραστικό πίνακα). Ακολουθεί και ένα επιπλέον παράδειγμα, με τις παρακάτω διαφάνειες να χρησιμοποιούνται ως πλαστικοποιημένες Α3 επιφάνειες γραφής, με μαρκαδόρους, από ομάδες μαθητών (θα αναλυθεί ως δραστηριότητα σε επόμενο άρθρο), και που ως ιδέα μπορεί να αξιοποιηθεί ακόμη και στη δημιουργία αυτοσχέδιων επιτραπέζιων παιχνιδιών από τα ίδια τα παιδιά

Κλείνοντας, θα θέλαμε να δώσουμε μια επιπλέον δυνατότητα, μέσα από το Φωτόδεντρο: οι χρήστες να μπορούν να μεταφορτώσουν και τους 216 χάρτες στα δικά τους τοπικά μέσα (το zip αυτό αρχείο των 360 MBs στο ΜΑ), παρέχοντας, παράλληλα, και μια εισαγωγική οθόνη για την άμεση φόρτωση οποιουδήποτε επιθυμητού χάρτη (με 2 κλικ στο εμπεριεχόμενο αρχείο index.htm ή index.pdf ή index.doc, εφόσον το zip αρχείο αποσυμπιέστηκε σωστά με τα 3 αρχεία index και τους 33 υποφακέλους)

ΓΚ, 27/04/2014

ΥΓ: Αξίζει να αναφερθούμε, για την πολύχρονη αυτή εργασία, στους δημιουργούς των χαρτών , με βασικό πρωτεργάτη τον Γ. Τάταρη και συνοδοιπόρους τον Π. Στρατάκη και τον Δ. Καβρουδάκη, την τεχνική συμβολή του Ζ. Μανουσαρίδη, την οργανωτική υποστήριξη του υπογράφοντος και τον συντονισμό της Ομάδας Γεωλογίας – Γεωγραφίας από την Κ. Κλωνάρη. Την μετατροπή τους σε εφαρμογές έχουν ήδη πραγματοποιήσει από το 2013, οι Κ. Αθανασιάδης, Ι. Σαλονικίδης και Η. Σιτσανλής.

 

132+41 Ψηφιακοί Χάρτες σε 75 Εφαρμογές του Ψηφιακού Σχολείου με 1,2,3 κλικ!

  • Μπορούμε να αναζητήσουμε οποιοδήποτε τοπωνύμιο στον παγκόσμιο χάρτη;
  • Μπορούμε να μετρήσουμε οποιαδήποτε απόσταση δύο γεωγραφικών σημείων;
  • Μπορούμε να αλλάξουμε σε τρισδιάστατη τη θέαση ενός επίπεδου χάρτη;
  • Μπορούμε να απεικονίσουμε σε ραβδόγραμμα το ανάγλυφο μιας περιοχής;
  • Μπορούμε να επικολλήσουμε δύο διαφορετικούς χάρτες, τον ένα πάνω στον άλλο (layers);
  • Μπορούμε να παρακολουθήσουμε τις υψομετρικές διαφορές ενός ποταμού από τις πηγές στις εκβολές του;
  • Μπορούμε να πραγματοποιήσπουμε εικονικά το ταξίδι του Μαγγελάνου;

… και σε πολλές πολλές άλλες ερωτήσεις, μπορούμε να απαντήσουμε, με τις 75 εφαρμογές τις οποίες ανέπτυξε η Ομάδα Γεωγραφίας – Περιβάλλοντος του Ψηφιακού Σχολείου, στην ολοκληρωμένη πλέον «Συλλογή Χαρτών» του Φωτόδεντρου!

Xartes

Οι 75 εφαρμογές της Συλλογής, οι οποίες και εμπλουτίζουν τα 6 ψηφιακά βιβλία Γεωγραφίας και Μελέτης Περιβάλλοντος (από τη Γ΄ Δημοτικού μέχρι τη Β΄ Γυμνασίου), περιέχουν 173 διαφορετικούς χάρτες, κάθε μορφής, όπως:

  • γεωμορφολογικούς – πολιτικούς,
  • κλιματικούς – βλάστησης,
  • θερμοκρασιών – βροχόπτωσης,
  • γλωσσών – θρησκειών και κατανομής πληθυσμού, καθώς και,
  • επιλεγμένων φυσικών περιοχών και μνημείων.

Οι εφαρμογές χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

Ι. ΠΟΛΥΧΑΡΤΕΣ

6 κατηγορίες χαρτών για την Ελλάδα, την Κύπρο, τις Ηπείρους και τον Κόσμο, όπως φαίνεται στην παρακάτω απεικόνιση (σε pdf) με τις αντίστοιχες ενεργές διασυνδέσεις (κουκίδες).

ΙΙ. GEOCODER

Χάρτες και εργαλεία (Geocoder) βασισμένα στα Google Earth και Maps που απεικονίζουν την υδρόγειο σφαίρα, τον παγκόσμιο χάρτη και επιμέρους χάρτες με προτεινόμενες περιηγήσεις και τρισδιάστατες απεικονίσεις, όπως φαίνεται στην παρακάτω απεικόνιση (σε pdf) με τις αντίστοιχες ενεργές διασυνδέσεις.

Οι ψηφιακοί αυτοί χάρτες μπορούν να αξιοποιηθούν από οποιονδήποτε, οπουδήποτε, οποτεδήποτε και για οποιονδήποτε (εννοείται καλό!) σκοπό…

ΓΚ, 30/10/2013

ΥΓ1: Οι ΠΟΛΥΧΑΡΤΕΣ μπορούν να τρέχουν και τοπικά στον υπολογιστή, χωρίς να απαιτείται διαδίκτυο (μπορείτε να τα κατεβάσετε από εδώ! 477 MBs), ενώ οι εφαρμογές GEOCODER απαιτούν οπωσδήποτε διαδίκτυο (λόγω του Google Earth).
ΥΓ2: Οι χάρτες τρέχουν σε όλα τα λειτουργικά συστήματα, και σε κάθε είδους συσκευή Android (πλην των ΠΟΛΥΧΑΡΤΩΝ που δεν τρέχουν σε iPad – iPhone).
ΥΓ3: Θα ήθελα να μνημονεύσω την απίστευτα άοκνη προσπάθεια όλων των συντελεστών του ογκώδους αυτού έργου (με πιο μικρό, το δικό μου «μερίδιο»), αλλά και την λεπτομερή χαρτογραφική επιμέλεια του Γιώργου Τάταρη.

Στην ανατολή της «ροδοδάκτυλης» Σελήνης και τη δύση του «ανέσπερου» Ήλιου…

Πόσο τυχερό μπορεί κανείς να θεωρήσει τον εαυτό του όταν, χωρίς να το έχει προσχεδιάσει, βρεθεί την κατάλληλη χρονική στιγμή στην κατάλληλη τοποθεσία, και αντικρίσει μια υπέροχη εικόνα, για την οποία συζητούσε, λίγες ώρες πριν, στην αίθουσα ενός συνεδρίου;

Πατέρας και κόρη, πάνω στη θορυβώδη 28χρονη μοτοσυκλέτα τους, μόλις είχαν ξεκινήσει από τον παραλιακό δρόμο των Αγκαθωπών (την υπέροχη παραλία της Σύρου κοντά στην Ποσειδωνία), απολαμβάνοντας πλήρως, με τις πέντε αισθήσεις τους σε αρμονία, τον μαγευτικό αυτό τόπο…

Ήταν 20.38 ακριβώς, στις 22 Ιουνίου, ημερομηνία που έχει ένα σημαντικό χαρακτηριστικό: η διάρκεια της ημέρας της είναι ελάχιστα πιο μικρή από την προηγούμενή της, που είναι η μεγαλύτερη μέρα του χρόνου. Και κάθε επόμενη μέρα, θα εξακολουθεί να μικραίνει, παραμένοντας όμως πάντα μεγαλύτερη από τη νύχτα, μέχρι να φτάσουμε στις 21 Σεπτεμβρίου (τη δεύτερη από τις  4 σημαντικές μέρες του χρόνου, στην αέναη πορεία της Γης μας)!

Ακριβώς, εκείνη λοιπόν τη στιγμή, ένα υπέροχο θέαμα απλώθηκε μπροστά μας: στη δύση, ο Ήλιος πλημμύριζε με τους απίστευτους χρωματικούς συνδυασμούς του όλη τη θαλάσσια περιοχή. Ταυτόχρονα, όμως, στην ανατολή, λίγο πάνω από το εκκλησάκι μιας χαμηλής κορυφογραμμής του νησιού, μια σχεδόν ολοστρόγγυλη τεράστια φωτεινή Σελήνη, ξεκινούσε το ορατό σε μας ταξίδι της, στη σχεδόν μικρότερη σε διάρκεια νύχτα του χρόνου…

Agathotes_Syros_22-01-2013

Τι σύμπτωση όμως! Λίγες ώρες πριν, ο υπογράφων μαζί με άλλους περίπου 30 δασκάλους (σε μία από τις 12 παράλληλες συνεδριακές συναντήσεις της Σύρου, βλ. ΥΓ1) αναρωτιόμασταν, μεταξύ άλλων, αν «Είναι δυνατόν να βρίσκεται η Σελήνη στον ημερήσιο ουρανό ταυτόχρονα με τον ήλιο«;  Η Σελήνη, λοιπόν, ως δορυφόρος της Γης, αλλά και ως ουράνιο σώμα του ηλιακού μας συστήματος, αποτελεί ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα, που μπορεί να αξιοποιηθεί στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, με δύο τουλάχιστον τρόπους:

  • ως γνωστικό αντικείμενο σε μαθήματα φυσικών επιστημών,
  • ως αντικείμενο μελέτης σε ερευνητικές εργασίες, με διαχρονικές πολιτισμικές συνιστώσες.

Για την πρώτη εκδοχή, μια προτεινόμενη προσέγγιση παρουσιάζεται στις παρακάτω διαφάνειες, οι οποίες συνιστούν και την παρουσίαση του άρθρου: «Πού πήγε το φεγγάρι απόψε;» (στο Συνέδριο). Περιέχει ένα ελάχιστο έναυσμα διαθεματικών ιδεών, με ενδιαφέρουσες πηγές αλλά και ερωτήματα, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για τη δεύτερη εκδοχή…

Αξίζει, όμως, να εστιάσουμε σε μία από τις παραπάνω διαφάνειες, η οποία διασυνδέει, όχι απόλυτα επιτυχημένα, 3 μικρά ανεξάρτητα ποιητικά αποσπάσματα με 3 διαδραστικά «μαθησιακά αντικείμενα» Φυσικής, Γεωγραφίας και Μαθηματικών (από το Ψηφιακό Σχολείο και το Φωτόδεντρο), για τη μελέτη της Σελήνης, με τα οποία μπορείτε να… παίξετε!

Poiimata_Selini

Και όντως, τελικά η Σελήνη ανέτειλε από την… ανατολή! Γιατί; Πάντα από εκεί ανατέλλει ή ήταν τυχαίο; ανατέλλει και δύει την ίδια ώρα κάθε ημέρα; και ο Ήλιος πάντα δύει στη… δύση; ισχύουν όλα αυτά και στα δύο ημισφαίρια; ή τι αλλάζει στο νότιο ημισφαίριο;  Ερωτήματα, ίσως ασήμαντα για κάποιους,  που όμως θέλουν αρκετή δουλειά για να βρούμε, όλοι μαζί, τις απαντήσεις τους

ΓΚ, 23 Ιουνίου 2013

ΥΓ1: Ευχαριστούμε θερμότατα τον Νίκο Τζιμόπουλο και όλη την πολύ μεγάλη ομάδα οργάνωσης του «7ου Συνεδρίου για την Αξιοποίηση των ΤΠΕ στη Διδακτική Πράξη«, που με την άοκνη κάθε φορά προσπάθειά τους, οργανώνουν κάθε 2 χρόνια αυτό το κοινωνικό πλέον δίκτυο μοιράσματος συναρπαστικών ιδεών και καινοτόμων πρακτικών…

ΥΓ2: Με ιδιαίτερη χαρά, ξεφυλλίζοντας το έντυπο «eTwinningΠαραδείγματα καλής πρακτικής», συναντήσαμε και το βραβευμένο σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για το 2012, έργο με τίτλο: «Fly me to the moon» (συμμετείχε το 5ο Λύκειο Βέροιας).

ΥΓ3: Από ένα πολύ γρήγορο ψάξιμο, εντοπίσαμε και μία σχετική Ερευνητική Εργασία από το 5ο Λύκειο Αμαρουσίου, με θέμα: Σελήνη, Επιστήμη και Δοξασίες… Φυσικά, ενδέχεται να υπάρχουν και άλλες… Επίσης από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο της Κύπρου, αναλύεται, εκτός των άλλων, και μία ταινία για τον ρόλο της Σελήνης και ό,τι αυτή αντιπροσωπεύει στο έργο του Παπαδιαμάντη: «Η Σεληνοφεγγής Νυξ»

ΥΓ4: Και κάτι που δεν σκέφτηκα εκείνη τη στιγμή, ήταν να αποτυπώσω στο κινητό μου ένα στιγμιότυπο του ουράνιου θόλου, από το συγκεκριμένο σημείο, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, μέσω της εφαρμογής Google Sky Map, το οποίο να περικλείει στα «δεξιά» (ανατολικά) τη Σελήνη, στα «αριστερά» (δυτικά) τον Ήλιο και στον ενδιάμεσο χώρο όλους τους «παρόντες» (ορατούς στο ημισφαίριο) πλανήτες και αστερισμούς…   

ΥΓ5: Σήμερα 23 Ιουνίου, είναι η μεγαλύτερη Πανσέληνος του έτους και η Σελήνη στο περίγειο (σύμφωνα με το AstroVox).

ΥΓ6: Θα ήταν φυσικά απαράδεκτη παράλειψη, αν μέσα από τις σελίδες αυτές, που τόσο πολύ προωθούν κάθε λογής αξιοποιήσιμο υλικό και αξιόπιστες ψηφιακές πηγές, να μην εκφράσουμε την απόλυτη αντίθεσή μας, τουλάχιστον στο «περίφημο μαύρο» που χύθηκε ξαφνικά στο εξαιρετικό και χρησιμότατο Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ

[Αναδημοσίευση από τις Ερευνητικές Ψηφιακές Εργασίες]

Πολυ-Χάρτες Ψηφιακού Σχολείου (από την Ομάδα Γεωγραφίας – Περιβάλλοντος)

Οι χάρτες φαίνεται ότι είναι πλέον αναπόστατο τμήμα της κοινωνικής μας ζωής, αλλά και της διδακτικής πράξης. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι μια από τις παγκόσμιες δυνάμεις στην τεχνολογία, η Google, έχει αναπτύξει απίστευτα προϊόντα και υπηρεσίες (για πριν από λίγα χρόνια), όπως το Google Earth, τα Google Maps, τις Street View  Collections, τις Galleries, τα Showcases κλπ, για να απαριθμήσω τα σημαντικότερα… Ενδεικτικά αναφέρουμε και έρευνα (Pew Internet and American Life Project) σύμφωνα με την οποία το 75% των κατόχων smartphones χρησιμοποιεί αντίστοιχες εφαρμογές.

Στο πλαίσιο του Ψηφιακού Σχολείου, η Ομάδα Γεωγραφίας – Περιβάλλοντος, δημιούργησε μια πλήρη σειρά από ελληνικούς χάρτες, οι οποίοι, όντας διάσπαρτοι μέσα στα εμπλουτισμένα βιβλία, δεν έχουν εύκολη πρόσβαση (μέχρι να αναρτηθούν και ως γενικό υλικό στο Ψηφιακό Σχολείο). Ακόμη και όταν τους αναρτήσουμε στο Φωτόδεντρο, δεν θα μπορεί κάποιος να τους καλεί με «ένα κλικ» (!) όπως στο παραπάνω pdf… Αξιοποιήστε λοιπόν και διαδώστε το απλό, αλλά χρήσιμο αυτό αρχείο, με τα 38 συγκεντρωμένα links στους πολλαπλούς χάρτες για κάθε είδους διαθεματική εφαρμογή…

ΓΚ, 3/12/2012

Ταξιδεύοντας σε βουνά και ποτάμια της Ελλάδας

Οι μαθητές ταξιδεύουν στην ηπειρωτική Ελλάδα, χρησιμοποιώντας διαφορετικά μέσα. Με καγιάκ ακολουθούν τη ροή των μεγαλύτερων ποταμών της χώρας, μελετώντας και καταγράφοντας τα σημαντικότερα γεωμορφολογικά στοιχεία της διαδρομής. Πεζοπορούν στο διεθνές μονοπάτι Ε4, διαγράφοντας τη ραχοκοκαλιά της ηπειρωτικής Ελλάδας. Καταγράφουν τα γεωγραφικά διαμερίσματα, τους νομούς και τα σημαντικότερα αξιοθέατα. Δημιουργούν την ταυτότητα (γεωμορφολογική, πολιτισμική, παραγωγική κ.λπ.) μιας περιοχής της επιλογής τους. Εντοπίζουν τα γεωφυσικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά και αξιοθέατα των τόπων από τους οποίους περνούν (βουνά, πεδιάδες, λίμνες, ποτάμια, μνημεία κτλ.). Κατασκευάζουν φωτογραφικούς οδηγούς και χαράζουν διαδρομές, επιλέγοντας τα δικά τους μέσα και εξετάζοντας διαφορετικά δεδομένα (χρόνος, απόσταση, μέσον, διάρκεια ημέρας). Συσχετίζουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής με τα γεωφυσικά της στοιχεία και εντοπίζουν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.

Διδακτική πρόταση (για την Ε΄ Δημ.)…

Φύλλα Εργασίας…

Ταξιδεύοντας στα ελληνικά πελάγη…

Οι μαθητές «ταξιδεύουν» στα ελληνικά πελάγη και γνωρίζουν τη νησιωτική Ελλάδα. Συλλέγουν και επεξεργάζονται γεωγραφικό, πολιτισμικό, ιστορικό και φωτογραφικό υλικό για τα νησιωτικά συμπλέγματα και ταξινομούν τα νησιά σε ομάδες. Εντοπίζουν και καταγράφουν τα βασικά γεωμορφολογικά και κοινωνικοπολιτισμικά χαρακτηριστικά τους και περιγράφουν τις βασικές ασχολίες των κατοίκων στις νησιωτικές περιοχές. Συγκρίνουν τα στατιστικά στοιχεία (πληθυσμός, ασχολίες των ανθρώπων, επαγγέλματα) στο πέρασμα του χρόνου. Δημιουργούν ταξιδιωτικούς οδηγούς με τα αξιοθέατα που αξιολογούν οι ίδιοι ως σημαντικότερα.

Διδακτική πρόταση (για την Ε΄ Δημ.)…

Φύλλα Εργασίας…